Jak czytać siatki centylowe – porady
Siatki centylowe to wykresy, dzięki którym można monitorować rozwój dziecka na tle rówieśników. Jak czytać siatki centylowe i wnioskować o prawidłowym rozwoju dziecka? Podpowiadamy!
Jaką siatkę centylową wybrać?
Zanim dowiesz się jak czytać siatki centylowe, warto się zastanowić nad tym, którą z nich wybrać dla Twojego dziecka. Niektórzy wciąż korzystają z siatek centylowych przygotowanych przez Instytut Matki i Dziecka. To te, które standardowo są umieszczane w książeczkach zdrowia. Ich wygląd został opracowany na podstawie badań ponad 600 polskich dzieci, a same siatki powstały w 1999 roku. Najlepiej jednak skorzystać z bardziej bieżących danych, np. siatek centylowych WHO, przygotowanych w 2010 roku, na podstawie badań przeprowadzonych na 5 kontynentach świata. Znajdziecie je pod tym adresem https://www.cdc.gov/growthcharts/who_charts.htm dla dzieci od 0 do 2-go roku życia oraz pod tym adresem https://www.cdc.gov/growthcharts/cdc_charts.htm dla dzieci powyżej 2-go roku życia.
Wybierając siatkę, zwróć uwagę przede wszystkim na płeć dziecka, a następnie na cechę, której rozwój chcesz prześledzić. Do wyboru poza masą i długością (wysokością) ciała jest wiele innych cech, np. takich jak obwód głowy, obwód ramienia, czy grubość fałdów skóry.
Jak czytać siatki centylowe?
Siatki centylowe pozwalają orientacyjnie śledzić proces wzrastania dziecka. Po wybraniu właściwej siatki centylowej możesz przystąpić do odczytania wartości dla Twojego dziecka.
W tym celu będą Ci potrzebne następujące informacje:
- wiek dziecka (wyrażony w miesiącach lub latach, w zależności od rodzaju siatki centylowej)
- waga dziecka (wyrażona w kg)
- długość ciała (wyrażona w cm).
Na linii poziomej siatki centylowej (oś dolna) zaznaczasz wiek dziecka, a na osi pionowej długość ciała (wzrost). Następnie prowadzisz dwie proste linie od tych punktów aż do ich przecięcia. Punkt przecięcia pokazuje nam zakres centylowy, w którym mieści się dziecko. Podobnie postępujesz z masą ciała, zaznaczając na dolnej osi wiek, a na prawej wagę dziecka w kilogramach.
Jak odczytać wynik?
Dzięki siatce centylowej możemy wnioskować o tym, czy dziecko mieści się w szerokiej, czy w wąskiej normie rozwojowej.
Co to oznacza, że dziecko znajduje się na 15 centylu danej wartości?
Przykładowo, jeśli linia przecięcia dla masy ciała wypadła w miejscu 15 centylu oznacza, że w porównaniu z ogółem populacji dzieci w tym wieku, Twoje dziecko osiągnęło wartość niższą, niż 85% jego rówieśników oraz wyższą niż 15% rówieśników. Tak więc jest lżejsze niż większość jego rówieśników. Centyl 50 oznacza średni wynik na tle innych dzieci, a centyl 75, że 75% dzieci w tym wieku osiąga mniejszą wartość badaną (np. dziecko jest wyższe niż większość dzieci w tym wieku). Ogólnie rzecz biorąc, jeśli dziecko mieści się w kanale centylowym pomiędzy 3. i 97. punktem, nie ma powodów do niepokoju, ponieważ jego rozwój przebiega prawidłowo.
Powodem do niepokoju może być wynik powyżej 3 centyla lub powyżej 97 centyla. Należy wtedy się zwrócić do lekarza – specjalisty z zakresu Pediatrii, by zbadać, czy w rozwoju dziecka nie występują jakieś zaburzenia.
Jeśli samodzielne odczytywanie wyniku z siatek centylowych jest dla Ciebie zbyt trudne, zawsze możesz skorzystać z interaktywnych siatek online, dostępnych w internecie.
Niniejszy poradnik pod tytułem "Jak czytać siatki centylowe – porady" nie stanowi doradztwa, ani nie jest materiałem edukacyjnym, a jedynie przedstawia wyłącznie opinię jego autora. Oznacza to, że wszystkie informacje, które u nas znajdziesz na temat "Jak czytać siatki centylowe – porady" należy traktować jako forma rozrywkowa, a każdą decyzję podejmować wyłącznie samodzielnie w oparciu o własne doświadczenie oraz rozsądek. Nie tylko nie zachęcamy, ale wręcz odradzamy wykorzystywanie znalezionych tutaj informacji w każdym celu i w każdej sferze życia prywatnego oraz zawodowego.