Fluor (F) w pastach do zębów – pomaga, czy szkodzi?
Obecnie coraz częściej słyszymy o szkodliwości fluoru na nasze zdrowie. Jego przeciwnicy przedstawiają ten pierwiastek jako toksyczny, wręcz zabójczy dla człowieka, mający destrukcyjny wpływ na tarczycę, żołądek, nerki, zdolności rozrodcze, powodujący obniżenie ilorazu inteligencji. Nie dziwi fakt, że coraz więcej osób obawia się fluoru w pastach do zębów. Czy należy wybierać pasty bez fluoru? Czy jest bezpieczny dla dzieci?
Trochę faktów
Fluor występuje naturalnie w wodach słonych i słodkich (obecnie woda pitna w Polsce nie jest dodatkowo fluoryzowana, jednak wody w okolicach Malborka są naturalnie bogate we fluor), rybach, warzywach, orzechach, kawie i herbacie. Warto wiedzieć, że dzienna dopuszczalna dawka fluoru w napojach i pożywieniu to 3-4 mg, natomiast pasty do zębów zawierają od 1000 do 1450 ppm fluoru czyli 0,0145mg. Zatrucie fluorem może wystąpić po spożyciu 2-8 mg/kg m.c.
Fluor w niskim stężeniu (co najmniej 1000 ppm) przy stałej podaży do jamy ustnej tworzy nierozpuszczalną warstwę fluorku wapnia stanowiącą zapas tego związku na powierzchni zębów. Dzięki temu fluor wbudowuje się w uszkodzoną powierzchnię szkliwa wzmacniając jego strukturę, zapobiegając w ten sposób rozwojowi próchnicy – jest to remineralizacja. Należy zwrócić uwagę, że fluor nie jest wchłaniany do organizmu przez szkliwo.
Jak stosować pasty z fluorem?
Według Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej u dzieci od 6 miesiąca życia do 3 lat zaleca się stosowanie pasty zawierającej od 1000 ppm F w śladowej ilośc (ziarnko ryżu), natomiast u dzieci w wieku od 3 do 6 lat w ilości ziarna groszku. Dzieci od 6 roku życia, a także młodzież i dorośli, powinni stosować pastę zawierającą 1450 ppm F.
Il.1. Po lewej – ilość pasty wielkości ziarna groszku (0,25 g), po prawej-śladowa ilość pasty (0,1 g)
Ważne jest, aby rodzice kontrolowali swoje dzieci podczas mycia zębów, uczyli je wypluwania, pilnowali aby ilość użytej pasty była odpowiednia, a preparaty z dużą zawartością fluoru trzymane były poza ich zasięgiem.
Czy pasty z fluorem są bezpieczne?
Rozpowszechnianie informacji o negatywnym działaniu fluoru na zdrowie człowieka jest niepokojącym zjawiskiem, ponieważ może skłaniać część społeczeństwa do rezygnowania z profilaktyki fluorkowej, co może wpływać na wzrost rozwoju próchnicy, szczególnie u dzieci i młodzieży. Nie można zaprzeczyć, że fluor jest silnie toksyczny dla ludzkiego organizmu, jednak w odpowiednich ilościach jest bezpieczny, a nawet niezbędny do prawidłowego rozwoju kości i zębów, szczególnie w okresie rozwoju. Co dzień przyjmujemy fluor w małych dawkach wraz z pożywieniem. Stosowany świadomie i rozsądnie nie będzie nam szkodził, lecz służył. Warto w tym miejscu przypomnieć słowa Paracelsusa, że „wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, bo tylko dawka czyni truciznę”.